Rechtenkwesties remmen groei podcasting

Zijn auteursrechten en andere “copyrights” nog wel van deze tijd? Begrijp me goed, ik ben zelf ooit muzikant geweest en heb dankbaar gebruik gemaakt van de diensten van Buma/Stemra. Maar steeds vaker bekruipt mij het gevoel dat de instanties die op zouden moeten komen voor de belangen van hun achterban deze eigenlijk aan het verkwanselen zijn.

Daarbij is in de Verenigde Staten allang gebleken dat nieuwe vormen als “fair use” en “creative commons” meer bijdragen aan de economie dan auteursrechtelijke modellen.

Neem nu dit bericht in het NRC: “Omroepen stoppen tijdelijk met podcasts“.

De NOS heeft de podcasts van NOS Met Het Oog Op Morgen tijdelijk van internet verwijderd. Dit wegens een rechtenkwestie over de muziek die in het programma wordt gebruikt.

De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) is, namens alle publieke omroepen, met rechtenorganisatie SENA hierover in gesprek, meldde een NOS-woordvoerster vrijdag.

Niet in verhouding
De door de SENA in rekening gebrachte vergoedingen, staan volgens de Publieke Omroep niet in verhouding tot het gebruik en bereik van de podcasts. Met het oog op morgen wordt gemiddeld zeshonderd maal per dag gedownload en Kunststof vijfhonderd maal per dag. De facturen van de SENA voor de podcasts lopen op van een paar duizend tot 20.000 euro per omroep. Dat zou kunnen leiden tot een aanzienlijke inperking van het besteedbare internetbudget bij de omroepen.

En dat is dus slecht voor de omroepen, maar nóg slechter voor de luisteraars! Adoptie van innovaties wordt onder meer gekenmerkt door de fase “wennen aan”. De groep luisteraars die niet was gewend aan de distributie-techniek podcasting, wordt op deze manier weer een hele fase teruggegooid in het proces.

Leren van de TelCo’s
Nogmaals, ik vind het prima dat een vereniging opkomt voor de belangen van haar leden. En muzikanten en componisten mogen wat mij betreft heel veel geld verdienen aan de vruchten van hun muzikaliteit. Maar mijn stelling is dat Sena (in dit geval) en Buma/Stemra (in andere gevallen) teveel focusen op korte termijn en daarmee het grotere plaatje uit het oog verliezen.

Wat mij betreft kunnen zij nog wel iets leren van de telecommers van deze wereld. Ik ben de officiële term even kwijt, maar zij verkopen je een telefoontje ver onder de kostprijs, omdat ze ervan uitgaan dat je zo’n twee jaar via hun netwerk gaat bellen en daarmee vele malen meer waard bent dan wanneer je alleen het toestel zou kopen.

Zou dat niet een veel slimmere tactiek zijn dan nu proberen de hoofdprijs binnen te slepen? Het zal je niet verbazen dat het podsafe musicnetwork de laatste jaren groeit als kool. Deze artiesten geven niet hun rechten weg, maar stimuleren wel de distributie van hun werk (en merk). Alleen door veel “spins” te krijgen zullen artiesten kunnen doorbreken en dan de centjes verdienen waar ze recht op hebben.

In het geval van “Met het oog op morgen” of “Kunststof” zou de Sena dus een extreem laag bedrag in rekening moeten brengen, in de hoop dat de gehele Publieke Omroep gebruik gaat maken van (niet gratis) muziek in haar gepodcaste uitzendingen. Pas als de markt floreert zal iedereen de opbrengst krijgen waar hij/zij recht op heeft.

Fair use is het model van de toekomst
Tot slot wil ik opmerken dat de toekomst sowieso pleit voor “fair use” en “creative commons“. In het eerste geval al goed voor jaarlijks zo’n $4.5 miljard volgens een rapport van de Computer and Communications Industry Association.

Om de twee goed te kunnen vergelijken is er een model gemaakt dat kijkt naar ’toegevoegde waarde’. In dat geval geldt:

Recent studies indicate that the value added to the U.S. economy by copyright industries amounts to $1.3 trillion, said Black. The value added to the U.S. economy by the fair use amounts to $2.2 trillion.

De toegevoegde waarde aan de economie van “fair use” is dus 70% groter dan die van de auteursrechtenorganisaties.

De genoemde jaarlijkse 4.5 miljard die toe te schrijven is aan fair use vertegenwoordigt een stijging van 31% ten opzicht van 2002 volgens het rapport. Ook meldt het rapport dat de fair use industries verantwoordelijk zijn voor zo’n 18% van de groei van de VS economie en voor zo’n 11 miljoen banen.