TED-talks of the 17th Century

(Afgelopen dinsdag vond een bijeenkomst in het Rijksmuseum plaats waar de Stichting TEDxAmsterdam samen kwam met de adviesraad, sponsors en de Club van 100 om over het programma te praten. Hieronder mijn -ingekorte- welkomsttekst).

Welkom namens de Stichting TEDxAmsterdam. Welkom hier in het prachtige Rijksmuseum. Laat ik allereerst Wim Pijbes bedanken voor het feit dat wij hier in zijn “huis” te gast mogen zijn. Wim, dank voor de ontvangt. Dank voor het uitnodigen van Herman Wijfels die zijn visie op een TED-achtige manier met ons heeft gedeeld en dank voor het tonen van dat bijzondere schilderij van Jan Six door Rembrandt. Ik ben Astrid Elburg dank verschuldigd voor het feit dat zij deze avond zo prachtige heeft mogelijk gemaakt.

Deze bijeenkomst is de zevende in een reeks waarbij wij –als Stichting TEDxAmsterdam- elke keer onze sponsors, partners en adviesraad willen meenemen naar een bijzondere plek in Amsterdam alwaar we met u over de vorderingen rondom TEDxAmsterdam van gedachten willen wisselen. Eerder zijn we reeds te gast geweest in de Hermitage (toen die net geopend was), de Rijksakademie der Beeldende Kunsten en recent nog in “De Bazel” -het gemeente archief. Tijdens die laatste bijeenkomst werd mij de vraag gesteld waarom we u toch steeds meenamen naar plekken die het verleden vertegenwoordigen. TED gaat toch over de toekomst? Het antwoord op die vraag ziet u op dit ogenblik overal om u heen. We zijn omringd door schilderijen van meesters. Vernis is het internet van de 17e eeuw.

Ideeën zijn er altijd al geweest. Waar we behoefte hebben is aan meesters die ze vastpakken en verspreiden.

De landschappen die we hier zien hangen zijn de TED-talks van die tijd. De portretten van Rembrandt, Frans Hals en anderen laten ons de gezichten van de TED-sprekers uit die tijd zien. En als u denkt dat ik doordraai met deze metafoor, dan draai ik graag nog even verder door. We zijn hier bij een om te praten over TEDxAmsterdam op 30 november 2010. Ik durf de stelling aan dat een aantal van de talks waar wij die dag naar gaan luisteren over 100 jaar hier in het Rijksmuseum zullen hangen. Misschien niet gevat in verf, maar minimaal ingelijst als plasma, of gebeamd op een scherm. Ideeën zullen er altijd zijn, wat we nodig hebben zijn meesters die ze vastpakken en verspreiden. Wat zijn dan die sprekers waarvan ik denk dat ze een plek verdienen in het museum van de levende dingen? Hier een kleine selectie.

U weet het thema van 30 november is “Science & Fiction”. De eerste twee sprekers zijn hier de ultieme representanten van. Nobelprijs winnaar Gerardus ’t Hooft zal zijn kijk op de wetenschap met ons delen en Rutger Hauer is natuurlijk de aangewezen persoon om te vertellen over zijn kijk op hedendaagse fictie. Na deze twee heren doet het mij deugd u voor te stellen aan Anita Goel. Een wis- en natuurkundige verbonden aan MIT die ons een levensgroot beeld gaat schetsen over het allerkleinste dat we kennen. Systemen op nano- op moleculair niveau. Bij de introductie van deze sprekers kunt u misschien denken dat het nog steeds gaat over dromen en over toekomstvisies. De volgende twee sprekers houden het heel dichtbij huis. Ik denk dan aan Alef Arendsen (hier aanwezig). Hij gaat ons niet vertellen dat we misschien in een verre toekomst allemaal elektrisch rijden, maar “hoe” we dat al binnen zeer korte tijd zullen meemaken. Een andere spreker over iets alledaags is Rogier van der Heide. Rogier is lichtkunstenaar. Typisch weer zo’n TED-onderwerp. Licht is iets dat wij “for granted” nemen, maar geef een lichtkunstenaar het woord en je staat verstelt wat voor wereld er voor je opengaat als hij over zijn fascinaties mag vertellen.

Bijzonder trots ben ik op het feit dat Peter van Lindonk dit jaar ook spreker zal zijn op TEDxAmsterdam. Peters is volgens mij de allereerste in Nederland die TED echt kende en die al vanaf dag 1 in onze adviesraad zit. Peter zal ons vertellen over zijn op één-na-grootste liefde en dat is … het circus (Nelleke blijft uiteraard zijn grootste liefde). Prachtig natuurlijk dat wij gaan luisteren naar zo’n fantastische spreker, op het podium van de Stadsschouwburg die dan gaan vertellen over het circus. Daar verheug ik mij enorm op. Laatste twee sprekers die ik met u wil delen zijn Bart Koolen en Aubrey de Grey. Bart Koolen (hier ook aanwezig) zal een unieke talk (ik kies dit woord bewust) geven met als titel “how to speak without words”. Aubrey de Grey is letterlijk een spreker over wie u het over 100 jaar nog steeds heeft. Niet omdat hij hier dan in een lijst hangt, maar omdat hij dan nog leeft. De Grey gaat ons verbazen met zijn ideeën rondom ouder worden en waarom we niet hoeven uit te sluiten dat we 300 jaar oud kunnen worden.

Ik kan nog uren vertellen over de sprekers van 30 november, maar kijkt u vooral op onze website. Daar is de hele lijst te bekijken. Laat ik u vooral vertellen over dingen die niet al op de website staan. We hebben namelijk ook een aantal verrassingen.

• Een verrassing waarover u wellicht al hebt gehoord is dat Hans Teeuwen ons avondprogramma gaat verzorgen. Unieke gelegenheid omdat Teeuwen sinds 2005 in Nederland geen cabaret meer heeft opgevoerd en dus op 30 november speciaal voor ons in de Schouwburg zijn Engelstalig cabaret ten gehore zal brengen.
• Een andere verrassing is dat we letterlijk naar buiten zullen treden. Musea wordt vaak verweten dat ze teveel binnen hun 4 muren opereren, wij gaan voor één talk ook daadwerkelijk naar buiten. Door middel van 3D projectie gaan we iets aan het Leidseplein tonen dat nog niet eerder is vertoond.
• Een andere manier waarmee we naar buiten zullen treden is de “simulcast”. Afgelopen jaar is het ons overvallen. Er waren maar liefst 30 locaties in Nederland waar zo’n 1400 mensen totaal bij elkaar kwamen om live naar ons programma mee te kijken. Dit jaar hebben we hier extra aandacht aan besteed en zitten we inmiddels al op 40. Om de beleving van zo’n “meekijk locatie” te verbeteren roepen we de hulp in van regisseur Marnix Kaart. Volgens zijn collega’s de allerbeste op dit terrein, hij doet de Uitmarkt, het Songfestival, Zomergasten… noem maar op. Hij gaat dus live schakelen vanuit de Schouwburg voor al die mensen die vanaf een andere plek meekijken.
• Onze hoofdsponsor Sanoma Uitgevers brengt op die dag ook een speciaal magazine uit. Een magazine dat gaat over “Ideas worth spreading” en waar op zeer creatieve wijze de sprekers en hun ideeën worden voorgesteld. Deze speciale editie zullen we aan de 700 aanwezigen in de Schouwburg uitdelen, maar ook uitsturen naar een deel van de meekijk-locaties.
• Tot slot nog een opmerking over het eten. Afgelopen jaar waren we allemaal geïnspireerd door professor Marcel Dicke die op ons podium een zeer overtuigend betoog hield over het duurzamer omgaan met eten. Het doet mij deugd u te vertellen dat we tijdens de komende editie van TEDxAmsterdam ook alle catering (lunch en diner) met gemak het label “duurzaam” mag krijgen.

Dat brengt mij aan het einde van mijn korte update over TEDxAmsterdam. Maar niet voordat ik u heb voorgesteld aan mijn collega team-leden die hier aanwezig zijn. Zij kunnen u alles vertellen over hun respectievelijke deeltaken zoals communicatie, sponsoring, gastenlijst, programma, de challenges enzovoort.

Dank voor uw aandacht en ik wens u veel genoegen toe tijdens de borrel en hoop dat u met evenveel genoegen kijk naar de meesterwerken hier in het museum en weet… het waren de TED-talks van hun tijd.