Mijn ervaringen in het metaversum, oorspronkelijk gepubliceerd in het FD van 3 september 2022.
Op de vloer van mijn woonkamer is met schilderstape een rechthoek afgetekend. Binnen de grenzen van 1,5 bij 2,5 meter mag ik mij verplaatsen als ik de Quest 2 draag. U begrijpt, het gaat hier om de Virtual Reality-bril van het bedrijf Meta, voorheen Oculus.
Met de bril op mijn hoofd, twee ergonomisch vormgegeven afstandsbedieningen in mijn handen, verplaats ik mij door verschillende digitale werelden. Volgens mijn puberzoons ziet het er ‘awkward’ uit, maar ik waan mij op een andere planeet. Zo ga ik voor wat lichaamsbeweging langs bij Nikeland op het platform van Roblox. Kijk ik mijn ogen uit bij de Fashion Week van Decentraland waar merken als Dolce & Gabbana, Estee Lauder en het Nederlandse The Fabricant hun collecties tonen. En genees ik van mijn virtuele hoogtevrees met Richie’s Plank Experience.
In mijn initiële enthousiasme sta ik niet alleen. U zult afgelopen zomer ook veel berichten op LinkedIn of andere kanalen over de metaverse zijn tegengekomen. Er wordt opgewonden gesproken over de nieuwe fase van het internet (web3) en ook de grote advieskantoren steken de loftrompet. McKinsey publiceerde in juni een rapport met daarin de verwachting dat de metaverse rond 2030 zo’n vijf biljoen (in het Engels: trillion) dollar waard zou zijn. Ook claimen zij dat 79% van de ondervraagden al eens iets had gekocht in de metaverse.
Maar zoals vaker, is de reisgids mooier dan de bestemming. McKinsey en tal van andere adviesbureaus slaan de plank mis met hun rapporten en voorspellingen. Het belangrijkste punt: er is nog niet zoiets als The Metaverse. De metaverse is een visie, een toekomst waaraan duizenden ontwikkelaars nog jaren zullen werken. De door mij bezochte werelden als Decentraland, Roblox, maar ook Horizon World van Mark Zuckerberg, hebben metaverse-achtige trekjes. Maar ze missen interoperabiliteit (de werelden zijn gescheiden), zijn bij lange na niet gedecentraliseerd (een belangrijk aspect van web3) en werken nog nauwelijks met NFT’s of andere vormen van digital assets.
Dat de advieskantoren toch zo gretig over ‘de’ metaverse publiceren heeft vooral te maken met scoringsdrang. Wie verder leest dan de managementsamenvatting, ziet dat McKinsey het totaal van online bestedingen vermeldt. Normaal gesproken niet nieuwswaardig, maar door het etiket ‘metaverse’ erop te plakken, scoorden ze wel een publicatie in de Wall Street Journal.
En dat percentage van 79? Twitteraar James Whatley ontdekte dat ze eigenlijk in-game aankopen bedoelen: een skin in Fortnite, of extra munitie in Clash of Clans. Natuurlijk, interessante platforms en indrukwekkende cijfers, maar met de metaverse heeft het niets te maken. Noem het wat het is: gaming.
Dat brengt mij bij de conclusie van dit reisverslag. Ja, de metaverse is het nastreven waard. Maar dan moeten er twee dingen gebeuren. Ten eerste zal er meer samengewerkt moeten worden tussen de werelden in wording (Looking at you, Zuckberberg!). Interessante ontwikkelingen zie je op dat vlak bij ReadyPlayer.me waar je een full body 3D-avatar kan maken, te gebruiken in verschillende werelden. Ook Your Open Metaverse verdient een vermelding. Bij YOM werken artiesten samen met bedrijven en ontwikkelaars aan een roadmap voor een open, inclusieve en ethische versie van de metaverse.
En ten tweede: goedbedoelende consultants zullen voor het schrijven van hun rapporten voortaan hun leesbril af moeten zetten en hun VR-bril op.