Vandaag ben ik op bezoek bij een groot installatiebureau. De directie had de berichtgeving over AI nauwlettend gevolgd en was van mening dat het nu tijd werd om gas te geven op de digitale ambities. ‘Maar wat is het probleem dat je ermee wilt oplossen?’ vraag ik geroutineerd. Vrijblijvende gesprekken over AI zijn zó 2018.
Dat vindt de operationeel directeur gelukkig ook. ‘Weet je wat het probleem hier is? De ene week heb ik hier een kantine vol monteurs die alleen maar op hun telefoon zitten te kijken, tafelvoetbal spelen en de snoepautomaat plunderen. En de andere week is er geen monteur te vinden omdat precies die week een heel bedrijventerrein verglaasd, een woonblok verzond of een ziekenhuis verzorgd moet worden.’ Even doorvragen leert mij dat verglazen betekent: glasvezel uitrollen tot in de meterkast. Verzonnen betekent zonnepanelen op het dak plaatsen. En verzorgen gaat over nieuwe kozijnen, kapotte dakgoten en ander onderhoud. ‘Kan dat niet opgelost worden met AI?’, vraagt de directeur met een lichte wanhoop in zijn stem.
Voorspelbaar onderhoud
Ik neem een slok van mijn koffie en knik bevestigend. ‘Dat kan misschien wel slimmer, ja. Wat gebruiken jullie nu voor de planning?’ De directeur glimlacht en vraagt of ik even meeloop naar zijn werkplek. Zittend in zijn bureaustoel steekt hij zijn hand onder het bureau en drukt op de ‘aan’-knop van een Windows PC. Een paar minuten later zie ik een Excelsheet. Deze ziet er strak uit: veel gekleurde rijen, gegroepeerde kolommen en zelfs verborgen tabbladen voor de freelancers. ‘Dit is het hart van de organisatie’, wordt mij met enige trots verteld. Tot op het uur kan ik zien waar elke monteur deze week is ingepland. ‘Dat ziet er indrukwekkend uit’, verklaar ik naar waarheid. ‘En de planning van vorige week?’
Wij zijn niet van gisteren
Stite. De directeur kijkt mij niet begrijpend aan. ‘Hoe bedoel je vorige week? Het gaat ons om de planning van nu. Wij zijn niet van gisteren!’ Het blijkt dat Planning.xls elke dag wordt aangepast én wordt overschreven. En vanuit een beheeroogpunt snap ik dat. Het hele bedrijf vertrouwt op Planning.xls omdat het -op zijn Engels gezegd- hun single source of truth is. Maar voor AI is dit een nachtmerrie. Ik vertel de directie dat AI ook de planning van vorige week, vorige maand, liefst van jaren terug nodig heeft om voorspellingen te kunnen doen voor morgen. De directie gooit hun handen in de lucht. ‘Ja, dat had je ons ook wel eerder kunnen vertellen.’
Gelukkig is dit niet mijn eerste rodeo. Met toestemming van de directie maak ik een wandeling door het pand. Ik begeef me direct naar de onderste verdieping: IT. Daar loop ik naar binnen en vraag hardop wie er weleens met Python werkt (een programmeertaal). Achterin steekt een jongen met een hoofdtelefoon zijn hand in de lucht. Hij stelt zich voor als Perry. Ik leg hem de situatie uit. Fascinerend om te zien wat er vervolgens in zijn brein gebeurt. Hij mompelt: ‘Ja, maar we maken wel backups’ en begint wat commando’s in zijn zwarte schermpjes te kloppen. Nog geen tien minuten later heeft hij een Python script geschreven dat de wekelijkse backup van Planning.xls van de afgelopen drie jaar downloadt en gestructureerd in een CSV (een dataformat) op de lokale server plaatst.
Een middagje structureren en normaliseren verder en voilá. Vanaf nu heeft de directie nog steeds de planning van deze week op hun mooie grote Windows PC. Maar daarnaast ligt nu een iPadje met de voorspelling van de planning van volgende week. Een beetje dankzij AI, maar vooral dankzij Perry.
Column oorspronkelijk gepubliceerd in het FD van van 4 november.